Gevaarlijke stoffen brengen risico’s met zich mee voor mensen, gebouwen en het milieu. Daarom is regelmatig inspecteren geen formaliteit, maar een noodzakelijke stap om incidenten te voorkomen. Toch is het niet altijd duidelijk hoe vaak die inspecties eigenlijk moeten plaatsvinden. Eén keer per jaar? Elke maand? Of zelfs dagelijks? We leggen u graag uit wat de wetgeving zegt, wat de praktijk vraagt en hoe u de juiste inspectiefrequentie bepaalt voor uw situatie. Zo voorkomt u verrassingen bij controles en schade door achterstallig toezicht.
Waarom inspectie van gevaarlijke stoffen belangrijk is
Gevaarlijke stoffen die niet op tijd gecontroleerd worden, vormen een reëel risico. Denk aan lekkages, explosiegevaar of blootstelling aan giftige dampen. Eén kapot vat of verstopt ventilatiesysteem kan al genoeg zijn voor een ernstig incident — met alle gevolgen van dien.
Daarom draait inspectie niet alleen om het ‘afvinken van een verplichting’, maar vooral om:
- Voorkomen van incidenten en schade
Regelmatige controle helpt om kleine problemen vroeg te signaleren, voordat ze escaleren. - Voldoen aan wet- en regelgeving
De PGS 15, Arbowet, Brzo en ADR schrijven allemaal vormen van inspectie voor. Bij inspecties van toezichthouders wordt hier streng op gelet. - Beheersing van aansprakelijkheid en risico’s
Bij een incident zal altijd gevraagd worden: had dit voorkomen kunnen worden? Een goed inspectiebeleid toont aan dat u uw zorgplicht serieus neemt. - Zekerheid voor personeel en omgeving
Een veilige werkplek begint bij overzicht. Als medewerkers weten dat de opslag en middelen regelmatig gecontroleerd worden, geeft dat vertrouwen.
Wat moet u inspecteren bij opslag van gevaarlijke stoffen?
Bij een goede inspectie kijkt u niet alleen naar de opslagruimte, maar ook naar de verpakking, installaties en documentatie. Onderstaand overzicht helpt u niets over het hoofd te zien:
| Onderdeel | Waarop controleren? |
|---|---|
| Opslagvoorzieningen (kast, container, ruimte) | • Corrosie of schade • Voldoende ventilatie • Brandwerendheid en lekdichtheid |
| Verpakking (vaten, jerrycans, flessen) | • Lekkage of vervorming • Sluitingen intact • Etikettering leesbaar |
| Installaties & leidingen | • Slijtage of lekkage • Aansluitingen lekvrij • Druk/temperatuur controle |
| Veiligheidsmiddelen (blussers, PBM’s, absorptiemiddelen) | • Aanwezigheid & bereikbaarheid • Keurmerken actueel • Volledigheid volgens plan |
| Documentatie (veiligheidsinfo, plattegronden, registratie) | • Actuele SDS’en • Kloppende plattegronden • Volledige inspectieregistratie |
Wie is verantwoordelijk voor de inspecties?
De verantwoordelijkheid voor inspecties ligt in eerste instantie bij de werkgever of beheerder van de opslaglocatie. Maar in de praktijk is het cruciaal om taken en bevoegdheden goed te verdelen binnen de organisatie. Onduidelijkheid hierover leidt vaak tot fouten of gemiste controles.
Een inspectieverantwoordelijke moet toezien op de planning, uitvoering en opvolging van de controles. Taken en bevoegdheden horen schriftelijk vastgelegd te zijn, bijvoorbeeld in een VGM-plan of interne werkprocedure. Bij complexere situaties, zoals BRZO-bedrijven of grote opslaglocaties, is het verstandig om externe specialisten in te schakelen. Ook verzekeraars kunnen dit eisen.
Hoe vaak moet u inspecteren? (per situatie)
De frequentie van inspecties hangt af van de aard van uw werkzaamheden, het type stoffen en de geldende wet- en regelgeving. In sommige gevallen is een jaarlijkse controle voldoende, terwijl in andere situaties dagelijkse checks nodig zijn. Onderstaand overzicht helpt u snel bepalen wat in uw situatie passend is.
| Situatie | Inspectiefrequentie | Toelichting |
|---|---|---|
| Opslag van gevaarlijke stoffen (PGS 15) | Minimaal jaarlijks, vaak per kwartaal of maandelijks | PGS 15 schrijft periodieke controle voor van opslagvoorzieningen en inhoud |
| Transport van ADR-goederen | Per zending of dagelijks, afhankelijk van volume en risico | ADR vereist visuele controle voor en tijdens transport |
| BRZO-bedrijven met risicovolle processen | Volgens vastgesteld inspectieprogramma (vaak per kwartaal) | Verplicht volgens veiligheidsbeheersysteem en toezichtkader |
| Interne controle / audit binnen bedrijf | Minimaal jaarlijks (RI&E-verplichting) | Valt onder de Arbowet en draagt bij aan aantoonbare zorgplicht |
| Controle door externe partij (bijv. verzekering) | Afhankelijk van polisvoorwaarden – vaak jaarlijks of bij wijzigingen | Verzekeraars stellen vaak extra eisen voor acceptatie of verlenging |
Inspecteren is belangrijker dan ooit
Regelmatige inspectie van gevaarlijke stoffen is geen formaliteit, maar een noodzakelijke voorwaarde voor veiligheid én compliance. Belangrijk is dat afwijkingen die tijdens inspecties worden geconstateerd niet alleen worden vastgelegd, maar ook daadwerkelijk worden opgevolgd. Alleen dan draagt inspectie bij aan een veilig en aantoonbaar beheerst werkproces.
Twijfelt u of uw inspectiebeleid up-to-date is? Of wilt u hulp bij het opzetten van een praktisch inspectieplan? De specialisten van Milieu Concurrent denken graag met u mee.
