Incidenten met gevaarlijke stoffen komen vaker voor dan je denkt. Een klein lek, een foute opslag of een onopgemerkte chemische reactie kan al grote gevolgen hebben voor mens, milieu én bedrijf. Of het nu gaat om een brand op een bedrijventerrein of een ontsnapping van giftig gas: de risico’s zijn reëel. En de verantwoordelijkheid ook. In dit artikel lees je alles over de oorzaken van dit soort incidenten, laten we zien wat de gevolgen kunnen zijn en wat je kunt doen om ze te voorkomen. Want veilige opslag is geen bijzaak, maar bittere noodzaak.
Hoe ontstaan incidenten met gevaarlijke stoffen?
Veel incidenten beginnen met iets ogenschijnlijk kleins: een verkeerd opgeslagen vat, een gebrekkige ventilatie, of een medewerker die de risico’s niet kent. Vaak is het een combinatie van factoren. Denk aan onvoldoende training, verouderde installaties of een gebrek aan controle op naleving van regelgeving.
Een veelvoorkomende oorzaak is opslag op plekken die niet voldoen aan de geldende richtlijnen, zoals PGS 15. Ook het ontbreken van duidelijke procedures bij het laden, lossen of mengen van stoffen vergroot de kans op fouten. En dan zijn er nog menselijke factoren: tijdsdruk, onoplettendheid of onduidelijke verantwoordelijkheden binnen het bedrijf.
Wat deze situaties gemeen hebben? Ze zijn vaak te voorkomen.
Wetgeving: wat is PGS 15 en waarom is het belangrijk?
De PGS 15-richtlijn bevat concrete regels voor de veilige opslag van gevaarlijke stoffen. Denk aan brandwerendheid, ventilatie, lekbakken en hoeveelheden per opslagvoorziening. Niet vrijblijvend: toezichthouders zoals de Omgevingsdienst controleren hier streng op.
Wie de regels niet volgt, riskeert niet alleen boetes of stillegging, maar ook ernstige ongevallen. Naast PGS 15 zijn ook het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en het Brzo van toepassing bij grotere risico’s. Kortom: naleving is wettelijk verplicht én essentieel voor een veilige werkomgeving.
Voorbeelden van recente incidenten in Nederland
Incidenten met gevaarlijke stoffen zijn geen hypothetisch risico — ze gebeuren regelmatig, en soms met flinke gevolgen. Een paar recente voorbeelden laten zien hoe uiteenlopend de situaties kunnen zijn:
Onveilige vuurwerkopslag
Ieder jaar worden bedrijven beboet voor het niet naleven van de regels rond vuurwerkopslag. In 2011 ging het nog om 26 overtredingen, in 2015 waren dat er nog 5. De daling is positief, maar het risico blijft zolang er ondernemers zijn die de voorschriften negeren.
Lekkende chemicaliën in Farmsum en Klundert
In september lekten chemicaliën uit bij een fabriek in Farmsum. De geur was zo doordringend dat omwonenden ademhalingsproblemen kregen. In Klundert ging het mis met een container vol antivries en alcohol: ook hier kwam de brandweer in actie om verdere verspreiding te voorkomen.
Brand bij chemiepark Chemelot (Geleen)
Op 9 november ontstond brand bij Chemelot in Limburg, gevolgd door meerdere explosies. Opslag van kunststoffen en chemicaliën zorgde voor grote rookwolken. De situatie was zo ernstig dat een NL-Alert werd verstuurd: bewoners moesten ramen en deuren sluiten.
Vrijkomen van chloorgas in Veerpolder
In een sauna werden per ongeluk chloor en zwavelzuur gemengd. Hierdoor ontstond giftig chloorgas. De medewerkers konden op tijd vluchten, maar het incident had gemakkelijk slechter kunnen aflopen.
Wat deze voorbeelden gemeen hebben? Eén fout, één moment van onoplettendheid, en de gevolgen zijn direct merkbaar: voor mens, milieu en reputatie.
Wat zijn de gevolgen van een incident met gevaarlijke stoffen?
Een klein incident kan grote gevolgen hebben. Niet alleen voor medewerkers, maar ook voor de omgeving, reputatie en continuïteit van je bedrijf. De impact is vaak breder dan je op het eerste gezicht zou denken:
| Voorbeeld | Impact | |
|---|---|---|
| Gezondheidsschade | Inademing van giftige dampen | Acute of blijvende gezondheidsschade |
| Milieuschade | Lekkage in bodem of oppervlaktewater | Verontreiniging, saneringskosten |
| Bedrijfsschade | Opslagruimte tijdelijk gesloten | Productiestop, omzetverlies |
| Reputatieschade | Negatief nieuws in de media | Verminderd vertrouwen bij klanten en partners |
| Juridische gevolgen | Niet voldoen aan PGS 15 | Boetes, aansprakelijkheid, claims |
Hoe kunt u incidenten met gevaarlijke stoffen voorkomen?
Veel incidenten zijn het gevolg van gebrekkige voorzorgsmaatregelen. Gelukkig kun je met een paar praktische stappen al veel risico’s uitsluiten. Wat je minimaal op orde moet hebben:
- Opslag volgens PGS 15
Zorg dat opslagruimtes voldoen aan de richtlijnen: juiste ventilatie, brandwerendheid en lekopvang. - Regelmatige inspecties
Controleer vaten, leidingen en opslagvoorzieningen op slijtage, lekkages of schade. - Duidelijke procedures en verantwoordelijkheden
Iedereen binnen het bedrijf moet weten wat wel en niet mag, en wie waarvoor verantwoordelijk is. - Training van personeel
Onwetendheid is een grote risicofactor. Zorg dat medewerkers getraind zijn in omgang met gevaarlijke stoffen. - Actuele veiligheidsmiddelen
Denk aan gasdetectie, brandblussers, persoonlijke beschermingsmiddelen en noodprocedures.
Met deze basismaatregelen voorkom je niet alleen gevaarlijke situaties, maar toon je ook aan dat je veiligheid serieus neemt, richting toezichthouders en je medewerkers.
Veilige opslag voor gevaarlijke stoffen
De Milieu Concurrent is gespecialiseerd in de opslag van gevaarlijke stoffen en geeft bedrijven advies over het veilig werken met deze stoffen. Wilt u meer informatie over opslaan volgens PGS 15-richtlijnen? Bel dan met 035 – 5337830 of mail naar info@milieuconcurrent.nl
